در حال حاضر با وجود رایانه های شخصی که امکان جستوجو در قرآن را ساده کرده است و چاپ های مختلف از قرآن که مصونیت قرآن از تحریف را غیرممکن کرده است، چه نیازی به حفظ قرآن و صرف هزینه های کلان است؟
اگر هدف تنها مصون گشتن قرآن از تحریف بود، نیاز به حفظ قرآن و صرف هزینه های کلان وجود نداشت! اما آثار مختلفی بر حفظ قرآن مترتب است؛ از جمله:
1. یاد خدا
تأثیرگذاری بر جان و روح حافظ؛ به گونه ای که در هر پیش آمدی آیه مناسب با آن بر قلب خطور کند یا با یادآوری آن، شخص وظیفه خود را در حادثه تشخیص دهد. برای مثال قرآن درباره وسوسه های شیاطین می فرماید: إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَواْ إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّیطَانِ تَذَکَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ؛ پرهیزکاران هرگاه خیالی شیطانی عارضشان شود، یاد [خدا] کنند و آنگاه بینا باشند. اعراف/201. پس همانگونه که خیال شیطانی جان را شعله ور می کند، یادآوری آیات، شعله را خاموش و دل را نورانی می سازد. بدیهی است چنین اثری بر وجود آیت قرآن، در رایانه و دفتر یادداشت مترتب نمی گردد.
به طور کلی، قرآن تذکره و عامل یادآوری است1 و این یادآوری آثار بسیاری دارد که با حفظ قرآن، بیشتر تأمین می شود.
2. شفای دردهای معنوی
قرآن همانگونه که راهنما و هدایتگر در صحنه های مختلف زندگی است، اثر ویژه ای بر جان و قلب انسان دارد و آن درمان بیماری های درونی است؛ نظیر کبر، غرور، ترس، اضطراب، تشویش خاطر، سوءظن به دیگران، بدبینی به سیر جریان امور و ... .
یکی از مهمترین ویژگیهای قرآن، زبان عاطفه و تأثیرگذاری آن بر عواطف و احساسات و تلطیف کردن آنها است2؛ چنان که خود میفرماید: یا ایهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْکُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدًی وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ؛ ای مردم! از سوی پروردگارتان پندی برای شما و شفابخش دلها و رهنمود و رحمتی برای مؤمنان آمده است یونس/57. این شفابخشی هنگامی کامل می گردد که دل در محضر قرآن باشد و داروهای قرآنی را به خود تلقین و یادآوری کند.
بنابراین توصیه میشود، حداقل آیاتی که بر جان خود مؤثر و در درمان مشکلات روحی خود مفید تشخیص میدهید، را به حافظه و خاطر خود بسپرید. بکوشید آن را از حد حافظه ذهنی، به باور قلبی تبدیل کنید تا در اثر این تلقین، قلب درمان شده و آثار شفابخش آن را شاهد باشید.
شاید مهمترین علت سفارشهای مکرر به حفظ قرآن از سوی پیشوایان معصوم علیهمالسلام، رهانیدن انسان از اضطراب، تشویشها و آلام روحی باشد؛ چراکه قرآن «ذکر» است وَهَذَا ذِکْرٌ مُّبَارَکٌ أَنزَلْنَاهُ انبیاء/50 و اطمینان قلب در ذکر خدا نهفته است. أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ رعد/28 و روگردانی از ذکر خدا زندگانی سخت و توأم با تنگناها و گرفتاری ها را به دنبال دارد3.
3. تحقیق و پژوهش
قرآن مجید کتابی برای همه زمانها و متناسب با نیازهای علمی همه انسان ها است. این کتاب طوری تنظیم شده، که عبارتهای آن علاوه بر معانی ظاهری، دارای معانی باطنی بسیار عمیقی است. معانی باطنی قرآن فراتر از دسترسی به الفاظ از طریق رایانه و کتاب است. راه اصلی رسیدن به معانی باطنی، کشف انواع ارتباط بین آیات است. به عبارت دیگر تحقیق و پژوهش در قرآن نیاز به هوشمندی ذهن و نورانیت قلب دارد. این مهم با حفظ کردن و انس با قرآن، بهتر امکان پذیر است4.
پینوشتها
1. نظیر آیت: مدثر/55؛ عبس/12؛ مریم/16، 41، 51، 54 و 56 و احزاب/24.
2. ر.ک: تفسیر قرآن، استاد شهید مطهری، ج10، بخش اول.
3. طه/124.
4. ر.ک: شهریار پرهیزکار، چگونه قرآن را حفظ کنیم، ص22؛ اهمیت و روش حفظ قرآن، ص9ـ21.
منبع:مجله بشارت
