حجاب چهره ی جان می شود غبار تنم خوشا دمی که از آن چهره پرده برفکنم(حافظ)
شاید،برای هر جوانی یا کلاً هر انسانی،پیش آمده باشد که با خود بگوید:خدا کیست؟چگونه است؟انسان چیست؟و پایان کار انسان کجاست؟شخصی از امام کاظم(ع) می پرسد:خدا کیست؟ایشان می فرماید:«خداوند حی است اما حیات او «حادث»1 نیست و نیز،وجودی مستقل است که واجد و صفها نمی باشد.حیات خداوند،کیفیتی که به واسطه ی آن مورد مدح و ثنا قرار گیرد و یا مکانی که در آن متوقف گردد و یا جایی که در آن سکونت گزیند،ندارد،بلکه حیات او،ذاتی است».
«هو الاول و الأخر و الظّاهر و الباطن و هو بکل شیء علیم؛اوست اول و آخر و ظاهر و باطن و او به هر چیزی داناست».(سوره ی حدید، آیه ی 3)
امام علی(ع)،در خطبه ای(خطبه ی موسوم به اشباح) می فرماید:
خداوند،اولی است که قبل ندارد،تا چیزی قبل از او باشد و آخری است که بعد ندارد،تا چیزی بعد از آن باشد.
«کلّ شیء هالک الا وجهه؛جز ذات او همه چیز نابود شونده است».(سوره ی قصص،آیه 88)
خدا چگونه مخلوقاتش را را خلق کرد؟
امیرالمؤمنین(ع) در بیان حکمت الهی می فرماید:«خداوند آنچه را آفرید،اندازه گیری کرد و پس از اندازه گیری،آن را متفق و استوار ساخت.خداوند با دانش خویش،آفریدگان را پدید می آورد و با حکمت خویش،آنان را ایجاد می کند،بدون آنکه از کسی پیروی کند یا بیاموزد یا نمونه ی [آفرینش] آفریدگار حکیمی را به کار بندد[و از او تقلید کند]».
«و ما خلقنا السّماوات و الأرض و ما بینهما لاعبین؛و آسمان ها و زمین و آنچه را که میان آن دو است،به بازی نیافریده ایم».(سوره ی دخان،آیه ی 38)
«افحسبتم انّما خلقناکم عبثاً و انّکم إلینا لاترجعون؛آیا پنداشتید که شما را بیهوده آفریده ایم و این که شما به سوی ما بازگردانیده نمی شوید؟!»
از امام صادق(ع) پرسیدند:چرا خداوند بندگان را آفرید؟
فرمود:«همانا خداوند آفریدگان خود را بیهوده نیافرید و آنها را به حال خویش وا ننهاد و آنها را نیافرید؛تا سودی ببرد یا به وسیله ی آن،زیانی را،از خودش دور کند،بلکه [آنها را آفرید]؛تا به آنان سودی رساند و آنها را به نعمت جاودان،برساند».
آنـکه پـر نقش زد این دایـره ی مینایـی کس ندانست که در گردش پرگار چه کرد
حال،باید بیان کنیم که انسان چیست و کیست و چه جنسی دارد؟
ای نـسـخـه ی نـامـه ی الهی که تـویـی وی آیـنـه جـمـال شـاهـی کـه تــویـی
بیرون ز تو نیست،آنچه در عالم هست از خود بطلب،هر آنچه خواهی که تویی(شبستری)
«اذ قال ربّک للملائکة انی خالق بشراً من طین؛آنگاه که پروردگارت به فرشتگان گفت:من بشری را،از گل،خواهم آفرید».(سوره ی ص،آیه ی 71)
از دیدگاه دین،انسان موجودی، کاملاً مادی و طبیعی نیست،بلکه غیر از ساخت جسمانی بدن،یک ساخت غیر جسمانی روح یا نفس نیز،آن را سامان می دهد.
«سپس،نطفه را لخته ی خونی ساختیم،آن گاه آن لخته ی خون را به صورت پاره ی گوشتی جویده شده در آوردیم سپس پاره گوشت را، استخوان هایی ساختیم،بعد استخوان ها را،با گوشتی پوشانیدیم،آنگاه آن را،آفریده ای دیگر ساختیم (به او حقیقت نفسانی بخشیدیم) سپس،او را درست اندام کرده،و از روح خویش در او دمیدیم».(سوره ی مؤمنون،آیه ی 14)
«ثمّ سوّاه و نفخ فیه من روحه؛و در پی خلقت نخستین انسان،به او شکل آدمی بخشید و از روحی بلند که جلوه ی الهی دارد،در او دمید».(سوره ی سجده،آیه ی 9)
«ای مردم،از پروردگارتان که شما را،از نفس یگانه ای آفرید و جفتش را نیز از او آفرید و از آن دو، مردان و زنان بسیاری پراکنده است، پروا کنید».(سوره ی نساء، آیه ی 1)
اما ای عزیز،اگر از قرآن بپرسی:انسان چگونه است؟ به شما جواب می دهد:
انسان بسیار ستمگر و نادان است.(سوره ی احزاب،آیه ی 72)، بسیار ناسپاس است.(سوره ی حج،آیه ی 66)، سرکش و طغیانگر است.(سوره ی علق،آیه ی 6)، تنگ نظر است.(سوره ی اسراء، آیه ی 100)، حریص است.(سوره ی معارج، آیه ی 19)، عجول و شتابگر است(سوره ی اسراء، آیه ی 11)، مجادله گرترین آفریدگان الهی شناسانده شده است.(سوره ی کهف، آیه ی 54)
«اولئک کالانعام بل هم اضلّ؛آنان همانند چهارپایان،بلکه گمراه ترند».(سوره ی اعراف،آیه ی 179)
هر کس عقلش،بر شهوتش چیره شود،از فرشتگان برتر خواهد بود و هر که عقلش،به اسارت شهوتش در آید، جایگاهی پست تر از حیوانات خواهد یافت.
مولانا،همین معنا را در مثنوی خویش آورده است:
در حـدیـث آمـد که خـلاق مـجـیـد خـلق عـالم را سـه گـونـه آفـریـد
یـک گروه را جمله عقل و علم وجـود آن فرشته است و نداند جز سـجود
نیست انـدر عنصرش،حرص و هـو نـور مطلق،زنـده از عـشـق خـد
یـک گـروه دیــگـر از دانـش تـهــی همچو حـیوان از علف در فربهـی
او نبیند جـز کـه اصـطـبـل و عـلـف از شقاوت غافـل است و از شرف
آن ســوم هـست آدمـیـزاد و بــشــر از فـرشته نیـمی و نـیـمـش ز خـر
نـیـم خـر،خـود مـایـل سـفلی بـود نـیـم دیـگـر مـایل عـِلـوی شـود
تــا کـدامـیـن غـالـب آیـد در نـبـرد زیـن دوگـانـه تـا کـدامـین بُرد نرد
مولانا
1.حادث:ایجاد شده.چیزی که قبل از بودنش، نیستی بوده است و در واقع یک زمانی وجود نداشته و بعداً به وجود آمده است.
منبع:مجله بشارت
